دیابت چیست؟
دیابت، که به آن دیابت ملیتوس نیز گفته می‌شود، یک بیماری مزمن است که در آن قند خون (گلوکز) به سطوح بالاتر از حد طبیعی می‌رسد. این افزایش گلوکز می‌تواند به دلایل مختلف رخ دهد، اما به طور کلی به دو نوع اصلی دسته‌بندی می‌شود.
علاوه بر این ، دیابت حاملگی و دیگر انواع دیابت نیز وجود دارند که ناشی از شرایط خاص پزشکی یا استفاده از داروهای خاص هستند.
عدم کنترل دیابت می‌تواند منجر به عوارض جدی مانند بیماری‌های قلبی، آسیب عصبی، نابینایی، نارسایی کلیه و مشکلات پزشکی دیگر شود. از این رو، تشخیص زودهنگام و مدیریت مناسب دیابت اهمیت زیادی دارد.
در بخش کلینیک داخلی درمانگاه خیریه امام علی ابن ابیطالب علیه السلام در شهرک غرب با حضور متخصص داخلی ویژه دیابت شما میتوانید با اطمینان خاطر تحت نظر قرار گرفته و از بروز مشکلات جانبی دیابت جلوگیری کنید.
انواع دیابت چیست؟
1. دیابت نوع 1: در این نوع، سیستم ایمنی بدن به اشتباه سلول‌های تولید کننده انسولین در پانکریاس را نابود می‌کند. انسولین هورمونی است که گلوکز را از خون به سلول‌های بدن منتقل می‌کند تا به عنوان انرژی مورد استفاده قرار گیرد. بیماران مبتلا به دیابت نوع 1 برای کنترل سطوح گلوکز خون خود به تزریقات انسولین نیاز دارند.
2. دیابت نوع 2: در این نوع، بدن به انسولین مقاوم می‌شود یا پانکریاس نمی‌تواند مقدار کافی انسولین تولید کند. این نوع از دیابت بیشتر در افراد بزرگسال رایج است، اما می‌تواند در هر سنی رخ دهد. مدیریت دیابت نوع 2 اغلب با تغییرات سبک زندگی مانند رژیم غذایی و ورزش، مدیریت وزن و گاهی اوقات داروها انجام می‌شود.
3. دیابت بارداری: افزایش قند خون که اولین بار در طی بارداری تشخیص داده می‌شود. هرچند این حالت ممکن است پس از زایمان بهبود یابد، زنانی که دیابت بارداری تجربه کرده‌اند، ریسک بالاتری برای توسعه دیابت نوع 2 در آینده دارند.
4. دیابت قندی مناطق حاره‌ای: نوعی دیابت است که در مناطق حاره‌ای رخ می‌دهد و به نظر می‌رسد به دلایل محیطی و عفونی باشد.
5. انواع ثانویه دیابت: این شامل آن دسته از دیابت‌هایی می‌شود که به علت شرایط دیگری مانند بیماری‌های پانکریاس (مانند پانکریتیت مزمن)، داروها (مانند کورتیکواستروئیدها)، عفونت‌ها، بیماری‌های دیگر یا نقص‌های ژنتیکی در عملکرد پانکریاس ایجاد می‌شوند.
مدیریت دیابت اغلب شامل تغییرات سبک زندگی مانند رژیم غذایی سالم، ورزش منظم، نظارت مداوم بر سطح گلوکز خون و استفاده از دارو یا انسولین برای کنترل قند خون می‌باشد. تشخیص زودهنگام و مدیریت مناسب دیابت بسیار حیاتی است تا از عوارض طولانی‌مدت جلوگیری شود.
علائم دیابت چیست؟
علائم دیابت می‌توانند وابسته به نوع دیابت و میزان افزایش قند خون باشند. در اینجا برخی از علائم رایج دیابت را بیان می‌کنیم:
1. تشنگی زیاد: افزایش قند خون باعث می‌شود تا بدن برای رقیق کردن گلوکز اضافه آب بیشتری بخواهد، که می‌تواند منجر به تشنگی شدید شود.
2. افزایش دفع ادرار: زمانی‌که بدن سعی در دفع گلوکز اضافی از خون دارد، ممکن است فرد نیاز به استفاده بیشتر از دستشویی داشته باشد، بخصوص در شب.
3. خستگی: کمبود انرژی ناشی از عدم توانایی استفاده از گلوکز در سلول‌ها می‌تواند منجر به خستگی شود.
4. کاهش وزن بدون تلاش: به ویژه در دیابت نوع 1، ناتوانی بدن در استفاده از گلوکز به عنوان انرژی ممکن است منجر به استفاده از چربی‌ها به عنوان منبع انرژی شود، که منجر به کاهش وزن می‌گردد.
5. بینایی تار: افزایش سطح گلوکز خون می‌تواند سبب تغییر شکل عدسی‌های چشم شده و باعث تاری دید شود.
6. زخم‌هایی که به کندی بهبود می‌یابند: افزایش قند خون می‌تواند بر توانایی بدن در ترمیم زخم‌ها تاثیر منفی بگذارد.
7. عفونت‌های مکرر: سیستم ایمنی ممکن است تحت تاثیر قرار گیرد و باعث شود فرد مستعد عفونت‌های پوستی، مثانه یا واژینال شود.
8. کچلی و خارش پوست: پوست ممکن است خشک شده و خارش داشته باشد به دلیل کاهش مایعات بدن.
9. تورم دست‌ها و پاها: گاهی اثرات قند خون بر گردش خون می‌تواند منجر به تورم اندام‌ها شود.
10. سیاهی رفتن و کرامپ‌های عضلانی: اختلال در جریان خون و آسیب‌های عصبی ناشی از دیابت ممکن است سبب گرفتگی عضلانی و احساس سوزش شود.
اگر فردی هر یک از این علائم را تجربه کند، مهم است که به پزشک متخصص گوارش مراجعه کند تا اقدامات لازم برای تشخیص دقیق و درمان انجام گیرد.
دیابت می‌تواند علائم دیگری نیز داشته باشد یا اصلاً علائمی از خود نشان ندهد، به‌ویژه در مراحل اولیه. این وضعیت می‌تواند مدیریت دیابت را دشوارتر کند، زیرا افراد ممکن است تا زمان بروز مشکلات جدی، از شرایط خود بی‌خبر باشند. در ادامه برخی علائم دیگر دیابت آورده شده است که می‌توانند نشان دهنده‌ی پیشرفت بیماری باشند:
1. افزایش گرسنگی: به دلیل کارایی نامناسب انسولین یا عدم تولید کافی آن، سلول‌ها نمی‌توانند گلوکز کافی بگیرند و این امر می‌تواند منجر به گرسنگی مداوم شود.
2. احساس سوزن سوزن شدن یا بی‌حسی در دست‌ها و پاها: آسیب دیدن اعصاب (نوروپاتی دیابتی) می‌تواند احساس بی‌حسی، گزگز یا درد در اندام‌ها به‌وجود آورد.
3. پوست تیره و ضخیم شده در برخی نواحی: موسوم به اکانتوزیس نیگریکنز، که معمولاً در ناحیه گردن، زیر بغل و کشاله‌ی ران دیده می‌شود.
4. مشکلات جنسی: مردان مبتلا به دیابت ممکن است با مشکلاتی نظیر اختلال نعوظ و خانم‌ها با خشکی واژن مواجه شوند.
5. خشکی دهان و مشکلات دندانی: افزایش قند خون می‌تواند منجر به خشکی دهان، پوسیدگی دندانی، عفونت لثه، تغییرات مزه و سایر مشکلات دهان و دندان شود.
6. افزایش خطر عفونت‌های قارچی: بخصوص در زنان، دیابت می‌تواند خطر ابتلا به عفونت‌های قارچی را افزایش دهد.
اگر به نظر می‌رسد که شما یا شخصی که می‌شناسید علائم و نشانه‌های دیابت دارد، توصیه می‌شود که نزد پزشک برای بررسی‌های بیشتر و انجام آزمایشات لازم بروید. هر چه زودتر دیابت تشخیص داده شود، شانس مدیریت بهتر و اجتناب از عوارض جدی‌تر افزایش می‌یابد.
انواع دیابت چگونه عمل می‌کند؟
برای درک عملکرد انواع مختلف دیابت و اثرات آن بر بدن، مهم است که ابتدا با نقش گلوکز و انسولین در بدن آشنا شویم.
در دیابت نوع 1، سیستم ایمنی بدن به اشتباه حمله و نابودی سلول‌های بتای پانکریاس که وظیفه تولید انسولین را دارند، می‌کند. انسولین یک هورمون حیاتی است که به سلول‌ها کمک می‌کند تا گلوکز موجود در خون را جذب کنند و آن را به انرژی تبدیل کنند. بدون انسولین کافی :
• سطح گلوکز خون افزایش می‌یابد، چرا که گلوکز نمی‌تواند وارد سلول‌ها شود.
• سلول‌های بدن انرژی کافی دریافت نمی‌کنند و به همین دلیل بدن شروع به تجزیه چربی‌ها می‌کند.
• تجزیه چربی‌ها می‌تواند به تولید کتون‌هایی منجر شود که می‌توانند سطوح خطرناکی ایجاد کنند و منجر به کما یا حتی مرگ شوند (از حالت‌های شدید است).
دیابت نوع 2 به مراتب بیشتر از نوع 1 شایع است. در این حالت، بدن به انسولین مقاوم می‌شود یا پانکریاس قادر به تولید انسولین کافی نیست. عملکرد این نوع دیابت به صورت زیر است :
• پانکریاس تلاش می‌کند تا با تولید بیشتر انسولین، نیاز بدن را جبران کند.
• با گذشت زمان، سلول‌های بتای پانکریاس ممکن است به دلیل فشار بیش از حد از تولید کافی انسولین ناتوان شوند.
• مقاومت سلول‌ها به انسولین باعث می‌شود گلوکز کمتری وارد سلول‌ها شود.
• نتیجه، افزایش سطح قند خون است که می‌تواند به عوارض دیابتی منجر شود.
دیابت بارداری یک وضعیت موقت است که در طی بارداری رخ می‌دهد. عملکرد آن به شکل زیر است :
• هورمون‌های بارداری می‌توانند مقاومت به انسولین را افزایش دهند.
• اگر پانکریاس نتواند با تولید انسولین اضافی پاسخ گوید، قند خون افزایش می‌یابد.
• این افزایش موقتی قند خون معمولاً پس از زایمان برطرف می‌شود، اما می‌تواند خطر ابتلا به دیابت نوع 2 را در آینده افزایش دهد.
در موارد دیگری از دیابت، عملکرد بدن ممکن است به دلایل دیگری مختل شود، مانند :
• اختلالات هورمونی
• بیماری‌های پانکریاس
• عوارض ناشی از داروها
• نقص‌های ژنتیکی
در هر نوع دیابت، هدف از رفتاردرمانی و درمان داروئی نگه داشتن سطح گلوکز خون در محدوده طبیعی تا جای ممکن است تا از عوارض بلندمدت بیماری جلوگیری کند.
فرق دیابت نوع ۱ با ۲ چیست؟
دیابت نوع ۱، یک بیماری خود‌ایمنی است و زمانی اتفاق می‌افتد که سلول‌های تولیدکننده انسولین در لوزالمعده به طور کامل از بین می‌روند، بنابراین بدن نمی‌تواند انسولین تولید کند. این در حالی است که در نوع ۲، انسولین توسط لوزالمعده تولید می‌شود، اما بدن در برابر آن مقاومت می‌کند. به عبارت دیگر، بدن دیگر به طور مؤثر از انسولین استفاده نمی‌کند. تعداد مبتلایان به نوع ۱ بسیار کمتر از نوع ۲ هستند.
در گذشته به آن دیابت نوجوانی می‌گفتند، زیرا این بیماری معمولاً در اوایل کودکی تشخیص داده می‌شود. اما دیابت نوع ۲، بیشتر در بزرگسالان تشخیص داده می‌شود. اگرچه ما امروزه کودکانی را می‌بینیم که به این بیماری مبتلا شده‌اند و علت آن هم بیشتر مربوط به اضافه وزن و چاقی است.
کدام نوع خطرناک‌تر است؟
هر دو نوع دیابت اگر به خوبی کنترل نشوند، می‌توانند خطرناک باشند. قند موجود در جریان خون به یک اندازه برای افراد مبتلا به دیابت نوع ۱ یا ۲ سمی است. اگر اقدامات لازم برای کنترل آن صورت نگیرد، می‌تواند به چشم‌ها، کلیه‌ها، پایانه‌های عصبی و تقریبا هر چیزی که در بدن شما وجود دارد، آسیب برساند. در هر دو نوع این بیماری، اگر بتوانید قند خون خود را متعادل کنید، تا حد زیادی از این اثرات سمی مصون خواهید بود.
چه کنیم تا به دیابت مبتلا نشویم؟
دیابت نوع ۱ قابل پیشگیری نیست. اما برای پیشگیری از دیابت نوع ۲ راه‌هایی وجود دارد که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم.
1. وزن خود را کنترل کنید.
کنترل وزن بخش مهمی جهت پیشگیری از دیابت است. ممکن است بتوانید با کاهش ۵ تا ۱۰ درصد وزن فعلی خود از دیابت پیشگیری کرده یا آن را به تأخیر بیندازید. هنگامی‌که وزن شما کاهش پیدا کرد، نباید دوباره افزایش پیدا کند.
.2 از یک برنامه غذایی سالم پیروی کنید.
مهم است مقدار کالری که مصرف می‌کنید را کاهش دهید تا بتوانید وزن کم کنید و آن را در محدوده مناسب نگه دارید. برای انجام این کار، رژیم غذایی شما باید شامل وعده‌های کوچک‌تر و چربی و شکر کمتر باشد. همچنین باید از هر گروه غذایی، غذاهای متنوعی استفاده کنید، از جمله غلات کامل، میوه‌ها و سبزیجات. همچنین ایده خوبی است که مصرف گوشت قرمز را محدود نموده و از گوشت‌های فرآوری‌شده استفاده نکنید.
.3 ورزش منظم داشته باشید.
ورزش فواید بسیاری برای سلامتی دارد، از جمله کمک به کاهش وزن و کاهش سطح قند خون که خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ را کاهش می‌دهد. سعی کنید ۵ روز در هفته و هر بار حداقل ۳۰ دقیقه فعالیت بدنی داشته باشید. با پزشک خود مشورت کنید تا بفهمید کدام نوع ورزش برای شما بهترین است.
.4 سیگار را ترک کنید.
سیگار کشیدن می‌تواند به مقاومت به انسولین کمک کند و منجر به دیابت نوع ۲ شود. اگر سیگار می‌کشید، سعی کنید آن را کنار بگذارید.
.5 خواب کافی داشته باشید.
مطالعات نشان داده که اختلال در خواب و نداشتن خواب کافی با افزایش خطر مقاومت به انسولین همراه است.
همچنین می‌تواند کاهش وزن را سخت‌تر کند. بنابراین افرادی که خواب کافی ندارند، در معرض خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ هستند.
آیا دیابت قابل درمان است؟
در حال حاضر هیچ درمانی برای دیابت وجود ندارد، اما این بیماری می‌تواند بهبود یابد. وقتی دیابت رو به بهبودی می‌رود، به این معنی است که بدن هیچ نشانه‌ای از دیابت را نشان نمی‌دهد، اگرچه این بیماری از نظر پزشکی هنوز وجود دارد. پزشکان در مورد اینکه دقیقاً چه چیزی باعث بهبودی می‌شود، به توافق نهایی نرسیده‌اند، اما همه آن‌ها سطوح A1C زیر ۶ درصد را به عنوان یک عامل مهم در نظر می‌گیرند. سطح A1C، سطح قند خون فرد را در ۳ ماه گذشته نشان می‌دهد. با توجه به مراقبت از دیابت، بهبودی می‌تواند اشکال مختلفی داشته باشد :
بهبودی نسبی : هنگامی‌که سطح گلوکز خون فرد، حداقل به مدت یکسال کمتر از یک فرد دیابتی باشد، بدون اینکه نیازی به استفاده از داروهای دیابت داشته باشد.
بهبودی کامل : هنگامی‌که سطح گلوکز خون، کاملاً خارج از محدوده به سطح طبیعی بازگردد و حداقل به مدت یکسال بدون هیچ دارویی در آن باقی بماند.
بهبودی طولانی مدت : هنگامی‌که بهبودی کامل حداقل ۵ سال طول بکشد. حتی اگر یک فرد، سطح قند خون خود را به مدت ۲۰ سال در حد طبیعی نگه دارد، پزشک همچنان دیابت او را در حال بهبودی می‌داند. دستیابی به بهبودی دیابت می‌تواند به سادگی ایجاد تغییر در تمرینات ورزشی یا رژیم غذایی باشد.
برای بهبودی دیابت به چه پزشک متخصصی باید مراجعه کنیم؟
برای درمان دیابت، باید به یک متخصص غدد و متخصص گوارش درون‌ریز مراجعه کنید. پزشکانی که در این رشته تخصص دارند، به نام اندوکرینولوژیست شناخته می‌شوند. اندوکرینولوژیست‌ها متخصصان بیماری‌های مربوط به هورمون‌ها و غدد درون‌ریز هستند، و دیابت یکی از شایع‌ترین اختلالاتی است که آن‌ها درمان می‌کنند.
اندوکرینولوژیست‌ها می‌توانند به شما در مدیریت سطوح قند خون از طریق رژیم غذایی، ورزش، داروها و، در صورت نیاز، تزریقات انسولین کمک کنند. آن‌ها همچنین نظارت دقیقی بر وضعیت سلامت شما خواهند داشت تا مطمئن شوند که بیماری در کنترل است و عوارض جدی ایجاد نمی‌شود.
علاوه بر اندوکرینولوژیست، ممکن است شما نیاز به مشاوره با سایر متخصصان داشته باشید، از جمله :
- متخصص تغذیه یا دیابت‌‌شناس برای کمک به تنظیم رژیم غذایی و مدیریت وزن
- پزشکان متخصص پا (پودیاتریست) برای جلوگیری یا درمان مشکلات پای دیابتی
- متخصصین چشم (اپتومتریست یا چشم‌پزشک) برای غربالگری و درمان مشکلات چشمی مرتبط با دیابت
- پزشکان متخصص قلب برای مدیریت ریسک بیماری‌های قلبی و عروقی
- متخصصین کلیه (نفرولوژیست‌ها) برای غربالگری و درمان بیماری‌های کلیه ناشی از دیابت
تیم مراقبت از دیابت ممکن است شامل پرستاران، دیابت‌‌شناسان، و سایر متخصصان باشد که همگی برای کمک به بیماران جهت دستیابی به بهترین سلامت ممکن همکاری می‌کنند.
خطرات بی توجهی به علائم دیابت چیست؟
بی‌توجهی به علائم دیابت می‌تواند منجر به عواقب جدی و گاهی اوقات تهدیدکننده زندگی شود. درمان نشدن دیابت و افزایش سطوح گلوکز خون می‌تواند به تدریج به اندام‌های مختلف بدن آسیب برساند. برخی از خطرات بی‌توجهی به دیابت به شرح زیر است :
1. عوارض حاد :
- هایپرگلیسمی : سطوح بالای گلوکز خون می‌تواند منجر به خستگی، تشنگی شدید و دفع ادرار زیاد شود.
- کتواسیدوز دیابتی : وضعیتی که در آن کمبود انسولین در دیابت نوع 1 باعث تولید بیش از حد کتون‌ها می‌شود که می‌تواند منجر به کما یا مرگ شود.
- سندرم هایپراسمولار نوع دیابتی غیرکتوزی : وضعیتی که اغلب در دیابت نوع 2 دیده می‌شود و می‌تواند منجر به دهیدراتاسیون شدید، اختلال در هوشیاری و حتی کما شود.
2. عوارض مزمن :
- بیماری‌های قلبی‌عروقی : بالا بودن دائمی قند خون می‌تواند به تصلب شرایین منجر شود، که خطر حمله قلبی و سکته را افزایش می‌دهد.
- نوروپاتی : آسیب دائمی به اعصاب که می‌تواند منجر به درد، بی‌حسی و زخم شود.
- رتینوپاتی دیابتی : آسیب به رگ‌های خونی چشم که می‌تواند منجر به کوری شود.
- نفروپاتی دیابتی : آسیب به کلیه‌ها که می‌تواند به نارسایی کلیه منجر شود.
- پاتوپاتی دیابتی : آسیب به پاها که می‌تواند به عفونت و در موارد شدید به نیاز به قطع عضو منجر شود.
- مشکلات پوستی : پوست خشک و عفونت‌هایی که ممکن است به آسانی بهبود نیابند.
3. تأثیر بر کیفیت زندگی :
- درد مزمن، بی‌حسی یا سوزن سوزن شدن اندام‌ها می‌تواند تأثیر منفی بر کیفیت زندگی بگذارد
- کاهش میدان دید و بینایی می‌تواند استقلال فردی را محدود کند
- مشکلات در عملکرد جنسی و باروری
4. خطرات مرتبط با دارویی :
- عدم مدیریت قند خون می‌تواند به نیاز به داروهای پرخطرتر منجر شود که ممکن است عوارض جانبی جدی‌تری داشته باشند.
از آنجا که علائم دیابت ممکن است تدریجی و بی‌صدا پیشرفت کنند، اغلب مردم متوجه آن‌ها نمی‌شوند تا زمانی که به مراحل پیشرفته رسیده باشد. به همین دلیل، اگر فکر می‌کنید علائمی از دیابت دارید یا اگر در خطر ابتلا به دیابت هستید، باید در اولین فرصت برای انجام آزمایش‌ها و بررسی‌های لازم به پزشک مراجعه کنید.
عوارض ابتلا به دیابت کدام است؟
با گذشت زمان، داشتن قند بیش از حد در خون می‌تواند عوارضی برای افراد ایجاد کند، از جمله :
بیماری چشم : این مشکل به دلیل تغییر در سطح مایعات، تورم در بافت‌ها و آسیب به عروق خونی چشم ایجاد می‌شود. مشکلات پا : این عوارض ناشی از آسیب به اعصاب و کاهش جریان خون در پاهاست.
بیماری لثه و سایر مشکلات مربوط به دندان‌ها : میزان بالای قند خون در بزاق به رشد باکتری‌های مضر در دهان کمک می‌کند. باکتری‌ها با غذا ترکیب می‌شوند و لایه‌ای نرم و چسبناک به نام پلاک تشکیل می‌دهند. پلاک نیز از خوردن غذاهای حاوی قند یا نشاسته به وجود می‌آید. برخی از انواع پلاک باعث بیماری لثه و بوی بد دهان می‌شوند و انواع دیگر، باعث ایجاد پوسیدگی دندان می‌گردند.
بیماری قلبی و سکته مغزی : این مشکل ناشی از آسیب به رگ‌های خونی و اعصاب کنترل‌کننده قلب و رگ‌های خونی است. بیماری کلیوی: این عارضه به دلیل آسیب به رگ‌های خونی در کلیه اتفاق می‌افتد. بسیاری از افراد مبتلا به دیابت دچار فشار خون بالا می‌شوند که می‌تواند به کلیه‌ها نیز آسیب برساند.
مشکلات عصبی (نوروپاتی دیابتی) : این مشکل ناشی از آسیب به اعصاب و رگ‌های خونی کوچکی است که اعصاب را با اکسیژن و مواد مغذی تغذیه می‌کنند.
مشکلات جنسی و مثانه : این عوارض به دلیل آسیب دیدن اعصاب و کاهش جریان خون در اندام تناسلی و مثانه است.
بیماری‌های پوستی : برخی از آن‌ها به دلیل تغییر در رگ‌های خونی کوچک و کاهش گردش خون ایجاد می‌شوند. افراد مبتلا به این بیماری، بیشتر در معرض ابتلا به عفونت‌ها از جمله عفونت‌های پوستی هستند.
سوالات متداول
1. دیابت چیست؟
دیابت یک بیماری مزمن است که در آن بدن نمی‌تواند به درستی از گلوکز موجود در خون به عنوان انرژی استفاده کند. این امر می‌تواند به دلیل تولید ناکافی انسولین توسط پانکراس (دیابت نوع 1) یا مقاومت بدن به انسولین تولیدی (دیابت نوع 2) باشد.
2. چه نشانه‌هایی وجود دارد که ممکن است به دیابت اشاره کند؟
نشانه‌های شایع دیابت شامل تشنگی و گرسنگی بی‌شائبه، ادرار مکرر، خستگی، تاری دید، کاهش وزن غیرعمدی، و زخم‌هایی که به کندی بهبود می‌یابند.
3. دیابت چگونه تشخیص داده می‌شود؟
دیابت از طریق تست‌های خون مانند آزمایش گلوکز ناشتا، تست تحمل گلوکز خوراکی، و آزمایش HbA1c تشخیص داده می‌شود که سطح قند خون را اندازه‌گیری می‌کند.
4. دیابت چطور درمان می‌شود؟
هرچند دیابت درمان قطعی ندارد، اما می‌توان آن را با رژیم غذایی سالم، ورزش منظم، مدیریت وزن، دارو، و در مواردی، تزریق انسولین مدیریت کرد.
5. چگونه می‌توانم از عوارض دیابت جلوگیری کنم؟
مدیریت سطح قند خون، فشار خون، و چربی‌های خون مهم است. همچنین انجام بررسی‌های منظم پزشکی، مراقبت از پاها، و حفظ یک برنامه ورزشی به جلوگیری از عوارض کمک می‌کند.
6. آیا دیابت روی باروری تأثیر می‌گذارد؟
بله، دیابت می‌تواند بر باروری هم در مردان و هم در زنان تأثیر بگذارد. مدیریت نامناسب دیابت ممکن است منجر به مشکلاتی شود که بر سلامت جنسی و قدرت باروری تأثیر بگذارد.
7. دیابت چطور با دیگر بیماری‌ها تعامل دارد؟
دیابت می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی، سکته، فشار خون بالا، کلسترول بالا، و برخی انواع سرطان را افزایش دهد. همچنین، در صورت بروز برخی بیماری‌ها ممکن است مدیریت دیابت پیچیده‌تر شود.
8. چرا مراقبت از پای دیابتی‌ها مهم است؟
دیابت می‌تواند به اعصاب و جریان خون در پاها آسیب برساند، که می‌تواند منجر به عدم احساس در پاها، زخم‌ها، و در موارد شدید، نیاز به قطع عضو شود. مراقبت روزانه از پاها می‌تواند به پیشگیری از این عوارض کمک کند.
9. آیا دیابت قابل پیشگیری است؟
دیابت نوع ۲ در بسیاری از موارد با یک سبک زندگی سالم شامل رژیم غذایی متعادل، ورزش منظم و حفظ وزن سالم قابل پیشگیری است. دیابت نوع ۱ معمولاً به دلایل ژنتیکی و سیستم ایمنی و به عواملی که قابل کنترل نیستند بستگی دارد.
10. چگونه می‌توانم قند خون خود را کنترل کنم؟
کنترل قند خون ممکن است شامل تغییر در رژیم غذایی، برنامه‌ریزی وعده‌های غذایی، ورزش منظم، داروهای خوراکی یا انسولین باشد. همچنین مهم است که به طور منظم قند خون خود را اندازه‌گیری کنید.
11. چگونه می‌توانم از دیابت در دوران بارداری جلوگیری کنم یا آن را مدیریت کنم؟
دیابت بارداری (گستاسیونال) با توجه به تغذیه سالم و کنترل وزن، فعالیت بدنی، و برنامه‌ریزی مراقبت‌های دوران بارداری قابل مدیریت یا پیشگیری است. مراقبت‌های پزشکی منظم نیز برای حفظ سلامت مادر و جنین ضروری است.
12. چه منابع غذایی برای مدیریت دیابت مفید هستند؟
منابع غذایی مفید شامل مواد غذایی کم گلیسمیک هستند مانند سبزیجات تازه، غلات کامل، پروتئین‌های بدون چربی، حبوبات، و میوه‌های با فاکتور گلیسمیک پایین.
13. آیا می‌توان با دیابت ورزش کرد؟
بله، ورزش یکی از ارکان اصلی مدیریت دیابت است. ورزش کمک می‌کند تا سطح قند خون کاهش یابد و حساسیت به انسولین افزایش پیدا کند. باید پیش از شروع هر برنامه ورزشی با پزشک خود مشورت کنید.
14. چگونه می‌توانم ریسک ابتلا به دیابت را کاهش دهم؟
برای کاهش خطر دیابت، توصیه می‌شود که رژیم غذایی متعادل و فعالیت فیزیکی را در برنامه روزانه خود قرار دهید، وزن سالمی را حفظ کنید، مصرف الکل را کاهش دهید و از سیگار کشیدن خودداری کنید.
15. آیا دیابت با سن بدتر می‌شود؟
دیابت یک بیماری تدریجی است و ممکن است با گذشت زمان مدیریت آن پیچیده‌تر شود؛ با این حال، با مراقبت صحیح و مداوم، بسیاری از افراد دیابتی می‌توانند سطوح قند خون خود را کنترل کرده و زندگی سالمی داشته باشند، حتی در سنین بالا.
16. آیا دیابت موجب مرگ می‌شود؟
اگر دیابت به خوبی مدیریت شود، مبتلایان می‌توانند زندگی طولانی و سالمی داشته باشند. اما یکی از بزرگ‌ترین تهدیدها برای افرادی که به این بیماری مبتلا هستند، سطح قند خون کنترل نشده است. برای مثال، اگر سطح گلوکز خیلی بالا برود، می‌تواند منجر به مرگ ناگهانی شود.
شرایط دیگری که منجر به مرگ افراد مبتلا می‌شود، آسیب دیدن اندام‌ها و بافت‌های بدن در درازمدت است. به عنوان مثال، ممکن است رگ‌های خونی در کلیه‌ها در اثر قند خون بالا آسیب ببیند. این عارضه می‌تواند منجر به نارسایی کلیه شود و فرد به دیالیز نیاز پیدا کند. همچنین آسیب اندام و عروق خونی می‌تواند منجر به نابینایی و قطع پای فرد مبتلا به دیابت شود. این مسأله کیفیت زندگی او را کاهش می‌دهد و موجب افزایش خطر عفونت، جراحات یا بیماری‌های دیگر می‌شود.
