صفحه شخصی دکتر شمس الدین نور محمدی

متخصصان مغز و اعصاب کسانی هستند که در شاخه ای پزشکی با عنوان نورولوژی به صورت تخصصی تحصیل کرده اند. به همین دلیل آن ها را با عنوان نورولوژیست نیز می شناسند. این پزشکان کلیه بیماری های مغز، نخاع و اعصاب را می توانند تشخیص دهند و سپس به درمان آن ها بپردازند. همچنین این پزشکان در زمینه بررسی و درمان اختلالات موثر بر تفکر و رفتار فعالیت دارند.

البته توجه داشته باشید نورولوژیست ها هیچ گونه جراحی انجام نمی دهند و درمان اختلالات نیازمند جراحی برعهده آن ها نیست. این پزشکان تنها درمان بیماری های بدون نیاز به جراحی را برعهده می گیرند. چنان که از جمله کارهایی که نورولوژیست ها انجام می دهند، می توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:

معاینه فیزیکی و عصبی با استفاده از نور و چکس رفلکس: این پزشکان وضعیت قدرت تکلم، مهارت های حرکتی، رفلکس ها، بینایی و عضلات خارج از چشم، هماهنگی حرکات بدن و قدرت استحکام بیمار را در این مرحله بررسی می کنند.
تجویز انواع آزمایش ها برای اطلاع از دلیل اصلی اختلالات عصبی؛
تشخیص اختلال و بیماری با تکیه بر معاینات و آزمایش ها؛
اقدام به درمان با تجویز دارو یا استفاده از استراتژی های خاص.
نکته دیگر درباره وظایف متخصص مغز و اعصاب این است که معمولا همه آن ها افراد را در سنین مختلف معاینه و درمان می کنند. اما توجه داشته باشید که برخی از نورولوژیست ها در شاخه های فوق تخصص نورولوژی سالمندان یا کودکان تحصیل کرده اند. هر یک از این پزشکان به درمان افراد در سنین خاصی می پردازند.

خدمات متخصص مغز و اعصاب برای درمان اختلالات
بیماری و اختلالاتی که تشخیص و درمان آن ها در حیطه وظایف متخصص مغز و اعصاب قرار می گیرد، شامل کلیه اختلالاتی است که بر عملکرد سیستم عصبی تاثیر دارند. این اختلال ها معمولا در بخش مغز و نخاع و سیستم عصبی محیطی و مرکزی ایجاد شده اند. از جمله اختلالاتی که متخصصان مغز و اعصاب درمان می کنند، می توان به موارد زیر اشاره کرد:

سردردهای مزمن
یکی از متداول ترین اختلالات در سیستم عصبی که به نورولوژیست مربوط می شود، سردردهای مزمن است. همه ما تابه حال بارها و بارها دچار سردرد شده ایم اما منظور از سردردهای مزمن، سردردهایی است که مکرر ایجاد می شوند.

اگر فردی در طول هفته چندین مرتبه دچار سردردهای سخت و غیرقابل تحملی شود، نورولوژیست می تواند به درمان آن بپردازد. این متخصصان ابتدا به بررسی عواملی که موجب این سردردها می شوند، از جمله آسیب به قسمت تعادلی وغیره می پردازد. سپس نسبت به درمان اقدام می کنند.

حملات میگرن
میگرن یکی دیگر از مشکلاتی است که تشخیص و درمان آن جز وظایف متخصص مغز و اعصاب محسوب می شود. میگرن نوعی سردرد است که معمولا افراد آن را در شقیقه سمت چپ یا راست و در یک سمت از سر احساس می کنند. این سردرد بسیار شدید و به شکل ضربان دار است. درد ناشی از میگرن گاهی ممکن است تا ساعت ها یا روزها تمام نشود.

البته میگرن تنها موجب سردرد نمی شود بلکه علائم دیگری مانند حالت تهوع، حساسیت به نور، حساسیت به صدا و سرگیجه نیز دارد. نورولوژیست با بررسی این علائم و تشخیص میگرن، سعی می کند از بهترین شیوه برای درمان آن استفاده کند.

لرزش یا جراحت سر
زمانی که از جراحت سر صحبت به میان می آید، بسیاری از افراد تصور می کنند در صورت ایجاد انواع جراحت های سر باید به نورولوژیست مراجعه کنند. این در حالی است که بسیاری از جراحت ها نیازی به کمک متخصص مغز و اعصاب ندارند.

جراحت هایی در حوزه کاری این متخصصان قرار دارند که بر اثر ضربه مغزی ایجاد شده یا با علائمی مانند عدم تعادل و سبکی سر همراه باشند. همچنین درمان جراحت هایی که علائم آن ها به مدت چندین ماه باقی مانده است، جز وظایف متخصص مغز و اعصاب محسوب می شود.

لکنت زبان
از دیگر اختلالاتی که درمان آن ها برعهده پزشکان مغز و اعصاب است، می توان به لکنت زبان اشاره کرد. اگرچه اصلی ترین مراحل درمان لکنت زبان به گفتاردرمانان مربوط می شود اما در بسیاری موارد با همکاری نورولوژیست ها درمان بهتر صورت می گیرد.

اسکلروز چندگانه یا ام اس
ام اس یا مولتیپل اسکلروزیس از دیگر بیماری هایی است که درمان آن از عهده نورولوژیست ها برمی آید. این اختلال نوعی بیماری مزمن محسوب می شود که تاثیر بسیاری بر مغز و نخاع دارد. از جمله علائم ام اس می توان به موارد زیر اشاره کرد:

بی حسی در اندام های حسی؛
ضعف اندام های حسی؛
تحلیل رفتن اندام های حسی؛
ضعف بینایی؛
ضعف حرکتی؛
و موارد دیگر.
بیماری ام اس پیشرونده است و علائم مختلفی در افراد دارد. به همین دلیل تنها متخصصان مغز و اعصاب می توانند به بهترین شکل این بیماری را از دیگر اختلالات تشخیص دهند و آن را درمان کنند.

تشنج یا صرع
در پاسخ به این سوال که متخصص مغز و اعصاب چه کارهایی انجام می دهد؟ می توان گفت نورولوژیست ها تشنج یا صرع را درمان می کنند. درمان صرع و تشنج نیز از وظایف متخصص مغز و اعصاب به شمار می رود. تشنج در مغز فرد شروع می شود و در اکثر موارد بسیار خطرناک است.

بروز این بیماری موجب می شود که فرد احساسات عجیب و حرکات کنترل نشده داشته باشد. همچنین برخی از افراد دچار تشنج هوشیاری ندارند. صرع نیز از نظر بسیاری از افراد به تشنج شباهت دارد اما نورولوژیست ها به خوبی می توانند این دو بیماری را تشخیص دهند و با کمک داروها به درمان آن ها بپردازند.

پارکینسون
پارکینسون یکی دیگر از بیماری های حوزه مغز و اعصاب است که نورولوژیست ها با بررسی علائم به تشخیص و درمان صحیح آن می پردازند. پارکینسون نتیجه ناتوانی مغز در تولید دوپامین لازم برای کنترل حرکات بدن فرد است. بروز این اختلال موجب سفتی، لرزش و ناهماهنگی می شود. نورولوژیست ها با مشاهده این علائم ابتدا تمام تلاش خود را می کنند که تشخیص دهند دقیقا بیماری فرد پارکینسون است و سپس به درمان می پردازند.

سکته مغزی
این مشکل ناشی از عدم خون رسانی به مغز تحت تاثیر هر عاملی است. هنگامی که به مغز خون نمی رسد، سلول های آن از بین می رود. چنان که به مرور فرد در گفتار، کنترل احساسات و حرکت اندام ها دچار مشکلات جدی می شود. حال زمانی که سکته مغزی در فرد پایان می یابد، باید مهارت هایی که از دست داده است، بازیابی شود.

یکی دیگر از وظایف متخصص مغز و اعصاب، دقیقا همین کار است. نورولوژیست ها در بازیابی این مهارت ها، ارزیابی میزان آسیب به مغز و استفاده از یک برنامه درمانی کمک کننده دست پرتوانی دارند.

تومور مغزی
این روزها افراد بسیاری دچار تومورهای مغزی می شوند و درمان آن ها تنها از عهده نورولوژیست ها بر می آید. تومورهای مغزی توده ای هستند که از سلول های غیرطبیعی در مغز ایجاد می شوند. این توروها بر عملکرد شناختی تاثیر بسیاری دارند و نوعی سرطان محسوب می شوند که نورولوژیست ها با کمک شیوه های به روز آن ها را درمان می کنند.

ترومای مغزی
ترومای مغزی به آسیبی در مغز گفته می شود که ناشی از یک نیروی بیرونی است و تغییراتی در هوشیاری فرد ایجاد می کند. همچنین ممکن است این بیماری موجب اختلال موقت یا دائم در عملکردهای فیزیکی، شناختی یا روانی فرد شود که با کمک نورولوژیست ها درمان می شود.

بیماری آلزایمر
از آنجا که آلزایمر از جمله بیماری هایی است که سلول های مغزی در بروز آن تاثیر بسیاری دارند، این بیماری نیز توسط نورولوژیست ها درمان می شود. از جمله خدمات نورولوژیست ها آموزش های ویژه در راستای توانایی های تفکر می توان به موارد زیر اشاره کرد:

حافظه؛
زبان؛
توجه؛
خواندن؛
و مهارت حل مسئله.
یکی دیگر وظایف متخصص مغز و اعصاب در این زمینه بررسی و کمک به درمان مشکلات حافظه و علت فراموشی است.

اختلالات ستون فقرات
شاید شما نیز همانند بسیاری از افراد تاکنون نمی دانستید اما برخی از مشکلات و بیماری های ناحیه ستون فقرات مانند کمردرد و لرزش توسط نورولوژیست ها درمان می شوند. متخصصان مغز و اعصاب آموزش های بسیاری در زمینه درمان بیماری های عصبی ستون فقرات مغز دریافت کرده اند. این در حالی است که متخصصان ارتوپد تنها در زمینه درمان بیماری های ستون فقرات آموزش دیده اند.

مشکلات اعتیاد
اگرچه از تصورات دور است اما نورولوژیست ها حتی در زمینه ترک اعتیاد و رفع مشکلات اعتیاد می توانند به افراد کمک کنند. در کنار روانپزشکان، پزشک خانواده و متخصصان داخلی می توانید از نورولوژیست ها نیز کمک بگیرید تا نتیجه بهتری را در این زمینه دریافت کنید.

بیماری های متداول سیستم عصبی
علاوه بر موارد گفته شده، نورولوژیست ها در تشخیص و درمان بیماری های دیگری از جمله موارد زیر نیز بسیار توانمند و یاریگر هستند. چنان که از جمله بیماری های دیگری که در حیطه وظایف متخصص مغز و اعصاب قرار می گیرند، می توان به موارد زیر اشاره کرد:

سرگیجه؛
از دست دادن حافظه؛
درد غیرقابل تصور و توضیح؛
زوال عقل؛
تنگی کانال نخاعی؛
نوروپاتی؛
عفونت مغز؛
عفونت نخاع؛
سرطان نخاع؛
آسیب به مغز یا نخاع؛
لرزش؛
و نوروپاتی محیطی.